Kali Linux Komutları Nelerdir? Linux Komut Listesi‘nde neler var? Gelişen teknoloji ile birlikte artık çok akıllı diyebileceğimiz cihazlar da hayatımıza girdi. Bu akıllı cihazlar -telefon, tablet, saat vb.- çok yüksek performanslı işlem gücüne de sahipler. Geliştirilen bu sistemleri kolay bir şekilde kullanmak da önemli. Bu nedenle geliştiriciler de bir işletim sistemine ihtiyaç duyar. Geçtiğimizi son senelerde bu açığı Linux iyi bir şekilde kapattı diyebiliriz. Bu yazımızda da sizlere Linux işletim sistemlerinin içinde olan komutları yazacağız.
LİNUX NERELERDE KULLANILIR?
Linux, genel olarak serverlarda kullanılmaktadır. Serverlarda kullanılmasının nedenleri; hızlı, güvenilir ve ücretsiz olmasından kaynaklanıyor. Linux, bir dil tabanı kullanılarak ortaya çıkarılmıştır. Peki Linux ücretli mi? Hayır değil. Linux ücretsiz ve open–source yani açık kaynaklı bir sistemdir. Yani Linux işletim sisteminde küçük değişiklikler yaparak kendi isminizle yayınlama fırsatı veriyor size.
Birçok Linux dağıtıcısı bulunuyor ve bu dağıtıcılara “distros” adı verilmektedir. Bunlardan bazıları:
- Ubuntu Linux
- Red Hat Enterprise Linux
- Linux Mint
- Debian
- Fedora
- Arch Linux
- Manjaro
Kali Linux Komutları Nelerdir? Linux Komut Listesi
Sizlere temel olarak bilinmesi gereken Linux Komutlarını içeren bir liste hazırladık.
Temel Linux komutları
Bilgi edinme komutları
KOMUT (KOMUT SATIRINDA YAZILIŞI) | AÇIKLAMA |
---|---|
pwd | Bulunduğunuz dizinin ismini verir. |
hostname | Makinanın konak ismini verir. |
whoami | Sisteme giriş yaparken yazdığınız kullanıcı isminizi verir. |
id [kullanıcı_ismi] | Kullanıcının kullanıcı kimliği, birincil grup kimliği ve üyesi olduğu grupları gösterir. |
date | Sistem tarihi göstermek ya da değiştirmek için kullanılır.Tarihin yerele özgü gösterimle basılmasını isterseniz date +%c yazın. Örneğin “tr_TR” yereli için sadece date komutu Prş Eki 23 21:31:06 EEST 2003 basarken date +%c komutu Prş 23 Eki 2003 21:31:19 EEST basar.date 102321322003 komutu sistem tarihini Prş Eki 23 21:32:00EEST 2003 yapar.Donanım saatini değiştirmek için setclock komutunu kullanmanız gerekir. |
time | Belli bir komutun işlemini bitirmesinin ne kadar süre tuttuğunu gösterir. Örneğin, bir dizinin listelenme süresini time ls ile öğrenebilirsiniz. |
who | O an sistemde bulunan kullanıcıların kullanıcı isimlerini, hangi uçbirimlerde çalıştıklarını ve sisteme giriş tarih ve saatlerini gösterir. |
finger [kullanıcı_ismi] | Belli bir kullanıcı hakkındaki bilgi verir. |
last | Sisteme en son giriş yapmış kullanıcıların bugünden geriye doğru listesi. |
more | more sayesinde sayfa sayfa okuyabilirsiniz. |
uptime | Makinanın ne kadar süredir açık olduğu bilgisini verir. |
ps | Kullanıcının kullandığı uçbirimde çalıştırmakta olduğu komutların ve süreçlerin listesi. |
more | Sistemin açılışından beri çalışmakta olan bütün süreçlerin listesi. |
top | Temel sistem durumu, çalışmakta olan süreçler ne kadar bellek/işlemci kullandıkları vs. |
uname -a | Sistem hakkında çekirdek sürümünü, işlemci türü gibi bilgiler. |
free | Bellek kullanımını gösterir. |
df -h | Bağlı sabit disk bölümlerinin doluluk oranlarını gösterir. |
du -sk [dizin] | Belirtilen dizin in (belirtilmezse bulunduğunuz dizinin) içeriğinin diskte kapladığı alanın kB cinsinden boyutunu verir. |
cat /proc/interrupts | Çekirdek tarafından tanımlanmış sistem kesmelerinin listesi. |
cat /proc/version | Linux çekirdeğinin sürüm bilgileri. |
cat /proc/filesystems | Çekirdekte tanımlı kullanılabilecek dosya sistemlerinin listesi. |
cat /etc/printcap | Yazıcıların düzeni. |
lsmod | Yüklü çekirdek modüllerinin listesi. |
set, declare, export | Üçü de kabukta tanımlı ortam değişkenlerinin listesini verir. Tümünü (miras alınanlar dahil) sadece declare verir. |
echo | $PATH – PATH ortam değişkeninin değerini gösterir. PATH, kullanıcı tarafından çalıştırılabilecek yazılımların aranacakları yerleri kabuğa bildirmek için kullanılır. |
more | Sistem açılışından itibaren çekirdek tarafından üretilen iletiler. Bu iletiler /proc/kmsg dosyasında bulunur ve dmesg komutu sadece tampondaki son iletileri gösterir. |
Genel amaçlı komutlar
- help Kabuk komutlarının listesini gösterir. Bu komutların herbiri için help komut_ismi komutu ile yardım alabilirsiniz.
- ‘komut_ismi –help Söz konusu komut ile ilgili yardım iletisi basar (varsa).
- man başlık Sistemdeki kılavuz (man) dosyaları. Bir komut hakkında olabildiği gibi bir dosya ya da bir işlev hakkında da olabilir.
- apropos başlık söz konusu başlıkla ilgisi olan komutların listesi.
- ls O an bulunulan dizinin içeriğini listeler.
- ls -al | more O an bulunulan dizindeki bütün dosyaları gösterir (. ile başlayan gizli dosyaları da) Komut burada more komutuna yönlendirilmiştir, bu sayede çıktının bir ekrandanfazla olması durumunda bir ekranlık çıktıdan sonra devamını göstermek için bir tuşa basmanız gerekir.
- cd dizin dizin dizinine geçilir; dizin verilmezse ev dizinine geçilir.
- cp kaynak hedef Bir yerdeki dosya ya da dizinleri başka bir yere kopyalamak içindir. Unix’lerde genelde bu tür komutlarda her zaman kaynak önce hedef sonra yazılır.
- mcopy kaynak hedef DOS’tan Unix’e ya da tersine (disketi bağlamanız şart değil) bir dosyayı başka bir yere kopyalar.Aynı mantıkta çalışan mdir,mcd,mren,mmove,mdel,mmd,mrd,mformat gibi komutlar da vardır.
- ln hedef [isim] Sözkonusu hedef e sabit bağ oluşturur. Sözkonusu dosyalar iki yerde de var gibi gözükür, herhangibir değişiklik diğerini de etkiler,biri silindiğinde diğeri kalır. Sabit bağların kısıtlamaları, bağ dosyası ile asıl dosyanın aynı dosya sistemi içinde olması gerekliliği ve
- dizinlerle özel dosyalara sabit bağ verilememesidir.
- ln -s hedef [isim] hedef ‘e bir sembolik bağ dosyası (isim verilmezse hedef ile aynı isimde) oluşturur.
- Sembolik bağda hedef ‘in nerede bulunacağının bilgisi vardır. Sembolik bağlar dizinler için de kullanılabilir. Tek sorunu hedef silindiğinde bağ bozulmuş olur.
- rm dosya … Verilen dosya ları siler. Sileceğiniz dosyanın sahibi olmanız gerekir.
- mkdir]] dizin dizin dizinini oluşturur.
- rmdir]] dizin … Belirtilen dizin ‘ler boşsa silinir.
- rm -r dosya … Dosya ve dizinleri ve dizinlerin içindeki dizinleri ardarda siler. Root olarak kullanırken dikkat edin, çünkü herşeyi silebilirsiniz!.
- cat dosya | more Bir dosyayı sayfa sayfa görüntülemek için kullanılır.
- less dosya Önceki komuta eşdeğerdir, biraz daha fazla özellikleri vardır
- vim]] dosya Bir metin dosyasını düzenlemek için kullanılır. Aynı türden nano, joe, mcedit gibi metin düzenleyicileri de kullanabilirsiniz, ancak vim ile UTF-8 kodlu metinleri de düzenleyebilirsiniz. Diğerleri bunu yapamaz.
- find]] / -name “dosya” dosya adlı dosyayı en üst dizinden itibaren aramaya başlar. Dosya ismi,ve  gibi arama karakterleri de içerebilir. Örneğin benim sistemimde “fazlames” dizgesi ile fazlamesai.net.txt ve fazlamesai.org.txt dosyaları bulunuyor.
- locate]] dosyaismi find gibidir, fakat düzenli olarak oluşturulan bir veritabanına bağlıdır, sistemdeki son değişikliklerden haberi olmayabilir.
- touch deneme.txt ‘deneme’ isimli dosyanın oluşturulma ve düzenleme tarih bilgilerini şu anki tarihe değiştirir. Eğer böyle bir dosya yoksa sıfır bayt uzunluğunda deneme.txt isimli dosya oluşturur.
- xinit Pencere yöneticisi olmayan bir X oturumu açar.
- startx Pencere yöneticili bir X oturumu açar. DOS’daki win komutu gibidir.
- startx –:1 1 numaralı ekranda X oturumu açar, ilk ekran 0 dır ve komut için öntanımlıdır. Ekranlar arasında <Ctrl><Alt><F7-F8 …> ile geçiş yapabilirsiniz.
- xterm Basit bir X uçbirimi açar. Daha hafif sürümleri (rxvt, aterm, eterm gibi) bulunur ve tercih edilir.
- shutdown -h now Sistemi durdurur. ATX sistemlerde ayrıca makinayı kapatır.
- halt shutdown -h now ile aynıdır. Sistemi durdurur.
- reboot shutdown -r now ile aynıdır. Sistemi yeniden başlatır.
Dosya sıkıştırma ve açma komutları
- gzip -9 dosya Belirtilen dosya yı en iyi şekilde sıkıştırır ve dosya.gz haline getirir.
- bzip2 dosya Belirtilen dosya yı en iyi şekilde sıkıştırır ve dosya.bz2 haline getirir. Çoğunlukla gzip’den daha iyi sıkıştırır.
- gunzip dosya.gz gzip ile sıkıştırılmış dosya.gz dosyasını dosya olarak açar.
- bunzip2 dosya.bz2 bzip2 ile sıkıştırılmış dosya.bz2 dosyasını dosya olarak açar.
- tar -xvf arsiv.tar İsmi arsiv.tar gibi belirtilen (sıkıştırılmamış) arşiv dosyasını bulunulan dizine açar.
- tar -zxvf arsiv.tar.gz İsmi arsiv.tar.gz gibi belirtilen sıkıştırılmış arşiv dosyasını bulunulan dizine açar. Dosya uzantısı .tar.gz
- olan dosyalardan başka .tgz olan dosyaları da açar.
- tar -zxvf arsiv.tar.gz -C dizin Sıkıştırılmış arşiv dosyasını belirtilen dizine açar.
- tar -jxvf arsiv.tar.bz2 -C dizin Bzip2 ile sıkıştırılmış arşiv dosyasını belirtilen dizin e açar. (Eski sürümlerde -Ixvf kullanılırdı.)
- tar -zcvf arsiv.tar.gz dizin1 dizin2 … dosya1 dosya2 … Belirtilen dizin ve/veya dosya ları arsiv.tar dosyası haline getirir ve ardından gzip ile sıkıştırıp arsiv.tar.gz haline getirir.
- unzip arsiv.zip -d dizin arsiv.zip zip arşivini belirtilen dizin e açar.
- unarj e arsiv.arj arsiv.arj arj arşivini açar.
- uudecode -o hedef kaynak uuencode ile kodlanmış (genelde eposta ekleri) dosyayı açar.
Kali Linux Komutları Nelerdir? Linux Komut Listesi