İyot, vücudumuzda çok az miktarda bulunan, sağlıklı bir insan olarak büyümemiz ve gelişmemiz için mutlak surette gerekli olan bir elementtir. Bir insanın günlük iyot ihtiyacının % 90′ı gıdalardan, %10′u içme suyundan karşılanmaktadır. Özellikle vücudumuzun sağlıklı gelişimi, beyin gelişimi ve sinir sistemimizin çalışabilmesinde görevli tiroid bezi hormonlarının üretimi için bir numaralı gereksinim iyottur. İyot, insan vücudunda 15-20 mg arasında bulunur. Özellikle tiroit bezlerinde, deride ve kemiklerde mevcuttur. İyodun vücuttaki temel görevi; tiroit bezi hormonlarının üretimine yardımcı olmak ve sinir sistemindeki rolüdür.
Bir insanın normalde vücudunda bulundurduğu 15-20 mg iyodun % 80’i tiroid bezindedir. Ancak ülkemizde, yaygın iyot eksikliği görülmektedir. İyot eksikliği en sık Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz bölgelerinde görülmektedir. Genellikle dağlık alanlarda, bazen de yağmur suları ile topraktaki iyodun kaybedildiği, bol yağış alıp sık sel tehlikesi yaşayan kıyı kesimlerinde yaşayanlarda iyot eksikliği sıklıkla görülmektedir. Aynı zamanda iyot bakımından fakir topraklardan elde edilen ürünler ile, bu topraklarda beslenen büyükbaş hayvanların sütü de iyot bakımından yetersiz olmaktadır. Peki; beyin gelişiminde yavaşlama, algılama yetisinin azalması , halsiz hissetme, sinirlilik hali, guatr ve çeşitli tiroid bezleriyle ilgili hastalıklar, kanser oluşturabilecek hücrelerin başından durdurulması, meme kitlelerine iyi gelme, düşük oranlarını azaltma gibi hayati öneme sahip iyot eksikliği nasıl giderilir?
İyot Eksikliği Nasıl Giderilir?
- İyot eksikliğini gidermek için öncelikle iyotlu tuz kullanmayı tercih edebilirsiniz.
- Ancak söylemek gerekiyor ki, Türkiye’de 1997-1999 yıllarında 6-12 yaş arası çocuklarda, iyotlu tuz kullanımının yetersiz olması nedeniyle çocuklarda % 31,8 oranında guatr hastalığı saptanmıştır.
- Dolayısıyla yeterli iyodu dışarıdan takviye olarak almanız daha doğru olacaktır. Eczaneler ve çeşitli platformlar üzerinde %2 ve %5 formlarında lugol solusyonu şeklinde suya damlatılarak içilebilen iyot takviyeleri bulunmaktadır.
- İyot eksikliği nedeniyle, guatr hastalığının yanı sıra zeka geriliği, gelişim bozukluğu, düşük ve ölü doğumlar da yaşanmaktadır.
- İyodu başka bir şekilde alabilmenizin yolu ise, sık sık deniz ürünleri tüketmek, deniz kenarında vakit geçirmek olacaktır. Çünkü iyot elementi en yoğun denizde bulunur, dolayısıyla deniz ürünleri ve deniz yosunu tüketerek iyot ihtiyacınızı giderebilirsiniz.
İyotun Faydaları Nelerdir?
- İyot doğadaki bazı besin kaynaklarında doğal olarak bulunan önemli bir elementtir. İyot, insan vücudunda kendiliğinden üretilmez. İyot minerali, enerji metabolizması başta olmak üzere vücutta pek çok önemli göreve sahiptir. Tiroid hormonları arasında yer alan tiroksin ve triyodotironinin önemli bir bileşenidir. Tiroid hormonları protein sentezi gibi vücutta gerçekleşen birçok biyokimyasal reaksiyonu düzenlemektedir. Bunun yanı sıra anne karnındaki fetüsün ve bebeklerin iskelet ve merkezi sinir sisteminin gelişiminde de önemli rol oynamaktadır. Anne karnındaki bebeğin zeka gelişimini büyük ölçüde etkilemektedir. Zeki bebeklerin doğması için olmazsa olmaz element iyottur.
- Besinlerde bulunan iyot kaynağı topraktır. Hepimizin bildiği üzere dünya üzerinde pek çok farklı toprak türü vardır. Bu toprakların barındırdığı iyot miktarı da birbirinden farklıdır. Topraktaki iyot miktarı eksikse, o bölgenin insanlarında iyot eksikliği ortaya çıkar. İyot eksikliği ise, birçok hastalığa zemin hazırlamaktadır.
- Çok eski dönemlerde guatr hastalığı olan insanlar, büyük oranda iyot içeren deniz yosunlarıyla tedavi edilmişlerdir.
- Tiroid bezinin aşırı büyümesi olarak bilinen guatr, en çok bilinen ‘’İyot Yetersizliği” hastalığıdır.
- Guatrdan daha etkili olan şekli ise kretinizmdir. Hastalık, fiziksel ve zihinsel olarak gerilik, sağırlık, dilsizlik belirtileriyle kendini gösterir.
- İyot vücudumuzda başta tiroidler ve beyin olmak üzere hemen tüm organların düzenli çalışmasını sağlar.
İyot Kaynakları Nelerdir?
- İyot, vücudumuza deniz ürünleri tüketimi ile yoğun olarak alınır.
- Besinlerimizde ve içme suyumuzda yeterli iyot bulunmazsa iyot eksikliği yaşarız.
- Ayrıca sofralık tuzlarınızı da iyotlu tercih edebilirsiniz.
- İyot takviyesini dışarıdan lugol solüsyonu alarak da karşılayabilirsiniz. Bu solüsyonlar suya damlatılarak tüketilmektedir. Tüketim miktarı yaş aralığına göre değişmektedir. Ayrıca doktorunuza danışarak ne kadar iyot kullanmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz.
İlginizi çekecek tüm trend ve güncel içerikler için Popüler Akım‘ı ziyaret etmeyi unutmayın.
