Pazar, Kasım 24, 2024

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü

Yıl 1850…

Danimarka’nın Skagen kasabasındayız. Gökyüzünde güneşin bulutlarla oynadığı saatler. Havada bahar ve çiçek kokusu, ayaklarımızın altında çiğ toprak… Ve bu balıkçı kasabamıza sadece deniz yoluyla ulaşım var.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Peder Severin Krøyer, Marie, 1890

Kasabaya demiryolu yapılmasıyla birlikteyse Hans Christian Andersen burayı ziyarete geliyor ve kasabanın büyüsüne kapılıp yazları burada kalmaya karar veriyor. Andersen’in övgülerine kapılan bir grup ressam da artık onun gibi yazlarını burada geçirmeye başlıyor. Ve böylece yazlarını kasabada resim yaparak; kışlarını ise Fransa, İngiltere ya da Almanya’da dönemin yeniliklerini öğrenerek geçiren bir Skagen ressam topluluğu oluşuyor. Kulağa nasıl da ütopik ve huzurlu geliyor değil mi? 🙂

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Peder Severin Krøyer

Ama bu yazının konusu ütopik Skagen topluluğu değil, bu topluluğun en ünlü ressamlarından olan Peder Severin Krøyer olacak:

Krøyer, balıkçı kasabamıza ilk defa 1882’de geliyor ve o da bu büyüye kapılarak topluluğun diğer ressamları gibi yazlarını burada; kışlarını ise Fransa, İngiltere ve Almanya’da geçiriyor. Yine bu ziyaretlerinden birindeyse Paris’te, şehrin modasına kapılıp yeni popülerleşmeye başlayan fotoğraf makinelerinden bir tane de kendisi için alıyor ve Skagen günlerini kaydetmeye başlıyor.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Marie sitting in the rose garden” resminin fotoğrafı
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Marie sitting in the rose garden” resmi

Krøyer 1888’de, Kopenhag’da o dönemlerde Kopenhag’ın en güzel kadını olarak anılan Marie ile tanışıyor ve birlikte Paris’e gidiyorlar. 1889’da da evleniyorlar.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü

Skagen’e döndüklerinde Krøyer, fotoğraf makinesiyle çevresindeki insanların ama en çok da Marie’nin fotoğraflarını çekmeye ve fotoğraflar üzerinden resim çalışmalarına başlıyor.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Marie’nin fotoğrafı
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Marie” resmi, 1891

Krøyer çiftinin hayatı yazları Skagen’de çalışmak istedikleri anları fotoğraflayıp resmederek, Skagen ressam topluluğu ile keyifli vakit geçirerek; kışları ise seyahat ederek geçiyor.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Hip, Hip, Hurrah!” resmi, 1888

Yukarıdaki resim de bu vakitlerden biri olan Michael ve Anna Ancher’ın 1884 yılında evlerinde verdiği partiden bir anı betimliyor.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Hip hip hurrah!” resmine ilham veren fotoğraf

Krøyer 1884’te başladığı ve 1888’de tamamladığı resminde, geçen dört yılı göz ardı etmeyerek bebek Helga’yı büyütmeyi de ihmal etmemiş 🙂

Partide ve resimdeyse Skagen ressam topluluğundan isimler ve Krøyer’in dostları yer alıyor:

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Hip, Hip, Hurrah!” resmi, 1888. Marie Krøyer’in hayatını anlatan 2012 yapımı filmde bu parti sahnesi de canlandırılıyor ve masaya Marie de ekleniyor. Fakat aslında tablonun yapıldığı dönemde çift henüz tanışmamıştır.

Çiftin bu süreçte bir de kızları Vibeke dünyaya geliyor. Fakat hiçbir şey böyle masalsı devam edemiyor. Krøyer’in artan ruhsal problemleri Marie’ye “Cehennemi yaşamak gibi. Bütün insanlığını ve merhametini kaybetti.” cümlelerini kurdurtuyor.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Summer Evening at Skagen Beach” resmi, 1899

1902 yılında Marie, dönemin çapkınlarından Hugo Alfven ile tanışıyor ve Peder Severin’den ayrılmak istiyor. Ama Peder Severin, 1905 yılında Marie’nin hamile olduğunu öğrenene dek ondan boşanmak istemiyor.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Anna and Marie at the Skagen Beach” isimli resmi, 1893
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Marie ve Anna Ancher yürüyüş yaparken

Çift, 1905 yılında boşanıyor ve Krøyer de bu süreçte çevresindeki insanları betimlediği başyapıtlarından birini resmediyor.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Midsummer Eve Bonfire On Skagen Beach” resmi

Üstelik bu resimde Marie ve yeni aşkı Hugo Alfven’e de yer veriyor.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Midsummer Eve Bonfire On Skagen Beach” resmi

Peder Severin’in ruhsal sorunları artarak devam ediyor ve artık görme problemi de yaşamaya başlıyor.

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Peder Severin Krøyer

En iyi eserlerinden bazılarını görme problemiyle boğuşurken yaptığı söylenen Peder Severin, yakalandığı frengi hastalığı sebebiyle 21 Kasım 1909’da hayata veda ediyor. Geriye ise yaptığı güzel Skagen resimleri kalıyor:

Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Marie in her room at Stenbjerg Inn” resmi, 1889
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Comida en Antino” resmi
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Marie in the garden” resmi
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Boys on the beach at Skagen” resmi
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Marie and her mother in the garden” resmi
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer, Merie ve yazar Otto Benzon kahvaltı ederken, 1893
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “The Benzon daughters” resmi, 1897
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Summer evening at Skagen” resmi, 1892
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Krøyer’in “Luncheon at Skagen” resmi
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Peder Severin Krøyer, 1897
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Marie ve kızları Vibeke’nin suluboya resmi, 1898
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Casse Engelbreth, 1895
Peder Severin Krøyer ve Skagen Büyüsü
Sophus Schandorf, 1895
Müge Yarımbatmanhttp://populerakim.com
İstanbul Üniversitesi - Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Popüler Akım Editörü ve Kültür Sanat Ekibi Yazarı

Related Articles

1 YORUM

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

- Advertisement -

Son Yazılarımız