Çin, “Yüz Tanımlama Sistemleri” ile ödeme yapılmasını, tesislere erişimi sağlıyor ve suçluları takip ediyor. Diğer ülkeler de bu teknolojiyi kullanacak mı?
“Face++’ın (Çin’in yaklaşık 1 milyar dolarlık “Startup” projesi) kapısından girdikten hemen sonra girişin yakınındaki bir ekranda sakallı ve biraz da jet-lag olmuş yüzümü gördüm.”
Teknoloji yazarı olan Will Knight “Veritabanına eklenen yüzüm artık binaya otomatik giriş yapmamı sağlıyor. Bununla birlikte binanın içindeki her adımımı izlemek için de kullanılabiliyor. Pekin’de banliyöde bulunan Face++’nın ofislerini gezerken, şirketin yazılımı tarafından farklı açılardan çekilmiş kendi yüzümün birkaç fotoğrafına daha bilgisayarların ekranlarında rastladım. Bir videoda yazılımın yüzümü aynı anda 83 farklı açıdan takip edebildiğini öğrendim. Bu deneyimin ürpertici bir yanı vardı fakat yine de olağanüstü bir deneyimdi.” ifadelerini kullandı.
Son birkaç senede hem gözetim hem de kolaylık açısından bilgisayarlar yüz tanımlamada oldukça başarılı bir hale geldi ve Çin’de teknoloji de hızlı bir şekilde gelişiyor. Yüz tanımlama sistemleri polisliği, insanların bankalarla, alışveriş merkezleriyle ve hatta toplu taşımayla bile iletişimini değiştirebilir.
Face++ teknolojisi birkaç popüler uygulamada kullanılıyor. Çin’de 120 milyondan fazla kişinin kullandığı “Alipay” uygulaması sayesinde sadece yüz tanımlama ile mobil para transferi yapılabiliyor. Bu arada Didi (Çin’in en büyük ulaşım şirketi) yolcuların taşıt sürücüsünün kim olduğunu doğrulayabilmeleri için Face++’yı kullanıyor.
Bu uygulamanın Çin’de hızlı bir şekilde yaygınlaşmasının sebebi, Çin nüfusunun gözetime ve gizliliğe karşı tutumundan kaynaklanıyor. Will Kinght “Amerika Birleşik Devletleri’nin aksine Çin’de devasa merkezi bir kimlik resmi veritabanı var. Face++’da geçirdiğim zamanda, yerel yönetimlerin yazılımı kullanarak şüphelileri gözetim kameralarındaki videolardan belirlediğini gördüm.” açıklamasında bulundu.
Yüz tanımlama sitemi yıllardır var, ama bu sistem finansal işlemleri yapabilecek kadar güvenilir hale henüz yeni geldi diyebiliriz. Deep Learning’in yeni versiyonları özellikle resim tanımlamada çok etkili, çünkü bilgisayarın insan yüzüne yeteri kadar yaklaşabilmesini sağlayıp kişinin kimliğini saptayabiliyor.
Pekin Üniversitesi’nde makine öğrenmesi ve resim işleme konusunda uzmanlaşmış Asistan Profesör Shiliang Zhang “Yüz tanımlama sisteminin piyasası devasa bir şekilde büyüyor. Çin’de güvenlik çok önemli ve bu alanda çalışan birçok kişi ve şirket var.” açıklamasını yaptı.
Bu alanda çalışan şirketlerden biri ise Çin’in en popüler arama motoru olan ‘Baidu’. Baidu’da çalışan araştırmacılar yazılımın yüzleri, insanlardan daha iyi tanımladığına dair bir makale yayınladı. 2017 Ocak ayında şirket, insanların bebeklik fotoğraflarına bakıp yetişkinlik hallerini tanımlamada yetenekli insanların katıldığı bir televizyon programına katılıp bunu kanıtladı. Baidu’nun sistemi insanları gölgede bıraktı.
Baidu şu anda insanların sadece yüzlerini göstererek tren bileti alabilecekleri bir sistem geliştiriyor. Şirket bu proje ile ilgili olarak halihazırda Wushan Belediyesi (tarihsel bir turist merkezi) ile çalışıyor. Yazılım veri tabanındaki on binlerce insanı tarayarak bir eşleşme bulunmasını sağlıyor ve bunu %99’luk bir doğruluk payı ile yapıyor.
Bazı apartman blokları binalara giriş için yüz tanımlama sitemini kullanıyor. Restoranlar ve mağazalar müşteri deneyimini kolaylaştırmak için bu teknolojiyi kullanmak istiyor. Kahve içilen yerlerde bile çalışanlar kapıdan giren kişinin kim olduğunu anında öğrenip o kişiye özel hizmet sunabiliyorlar.
Tarık Demir