Yeni Jenerasyon Nükleer Reaktörler Toryum İle Çalışacak

Hollanda Nükleer Araştırma Enstitüsü, yeni nesil toryum bazlı “molten salt” (erimiş tuz) kullanan nükleer reaktörlerle ilgili deneylere başladı.

Toryum uzun zamandır daha güvenli bir nükleer güç olarak görülmektedir. Hafif radyoaktif element yüksek enerjili nötronlar ile çarpıştığında bölünebilen U-233’e dönüşüyor. İşlendikten sonra U-223 enerji santrallerinde yaygın bir şekilde kullanılan U-235’ten daha az “uzun ömürlü radyoaktif” atık üretiyor.

Nükleer güç, çoğu zaman uranyum ve plutonyum ile nükleer silah araştırması geldiğinden dolayı toryum araştırması yapılmamaktaydı. Kalpakkam’da bulunan ve 2004’ten beri inşaatı devam eden test reaktörü dışında toryum reaktör araştırması can çekişiyordu.

Şu anda Hollanda’nın kuzey denizinin kıyısında Petten’deki nükleerr araştırma merkezi olan NRG Avrupa Birliğinden bir heyet ile beraber tuz ışınlama deneyine (SALIENT) başladı. Araştırmacılar toryumu erimiş tuz reaktörlerinde kullanabilecekleri bir yakıt olarak kullanmak istiyor. Yeni jenerasyon nükleer reaktör dizaynlarından birinde sıcak erimiş tuz karışımının hem reaktör soğutucusu hem de yakıtı olarak kullanılması planlanıyor.

Çoğu araştırmacı toryumun erimiş tuz reaktörlerine iyi bir yakıt olabileceği görüşünde. Eşi benzeri olmayan sıvı madde çok yüksek sıcaklıklarda çalışarak enerji üretim sürecini daha verimli hale getirecek.

Petten’deki araştırma ekibi, tesisin reaktörünü kullanarak numune toryum yakıtını eritecek ve sonrasında ise nötronlarla bombardımana tutup toryumu U-233’e çevirecek olan bu reaksiyon, zincir reaksiyonunu devam ettirerek yeterli düzeyde enerji üretimini sağlayacak.

Daha sonraki adım ise sıcaklığa dayanıklı olan metal bileşimlerin ve diğer maddelerin reaktörün aşındırıcı ve yüksek sıcaklıklı ortamından kurtulup yarattığı atıkların nasıl yok edileceği konusudur. Bu maddeleri yok etmek için özel bir yöntem bulunmalı ve çünkü bu maddeler daha önceki reaktörlerin yarattığı atıklardan daha az zararlı.

Eğer bu proje başarıya ulaşırsa toryum saflarına katılmak isteyenler bir hayli fazla görünüyor. ABD’deki Utah merkezli başlangıç projesi, toryum reaktörü geliştirdiğini ifade ediyor fakat doğu Utah ilçeleri bu projeye katılıp katılmamak konusunda kararsız görünüyor. Geçen ay Utah’ın yedi ilçesinin altyapı geliştirme koalisyonu, toryum bazlı enerji üretim tesisi için uzmanlar aradığını açıkladı.

Toryum enerjisi tekrar masada mı? Eğer Hindistan’ın Kalpakkam şehrindeki nükleer reaktör enerji üretmeye başlarsa 2017 yılının sonuna doğru cevabı almış olacağız. Şuan da kendisini daha fazla hissettiren küresel ısınmayı engellemek için temiz güç kaynaklarına ihtiyacımız var. Fakat geçmişte Fukushima’da meydana gelen facianın yarattığı korkular nükleer enerji araştırmalarını duraklatmıştı. Eğer toryum vaatlerini yerine getirirse temiz enerji için bir kapı daha açılmış olacak.