Takva, kulun azametinden korkarak ve rahmetini ümit ederek Rabb’ine karşı olan kulluk görevlerini yerine getirmesi, emirlerine uyup yasaklarından kaçınması anlamına gelmektedir. Kuran’ı Kerim’de de Allah katındaki en üst insanların, en çok takva sahibi olanlar olduğu anlatılır. Uzun lafın kısası Takva, insanın özde ve sözde, davranışlarda, sözlerde ve fiillerde her zaman kendini Allah huzurunda olduğunun farkında olarak ona göre hareket etmesi, harama kapılma tehlikesiyle bazı helallerini de terk etmesi ve tüm benliğiyle, varlığıyla O’na ulaşmasıdır.
De ki: Değişmeyen gerçek geldi, sahte ve tutarsız olan yıkılıp gitti. Zaten sahte ve tutarsız olan er ya da geç yıkılıp gitmek zorundadır.
Film, Kuran-ı Kerim’in İsra suresinin işte bu 81. ayetiyle açılıyor. Daha ilk başta bunu okuyan seyirci ise filmin ana hatlarını, ne anlattığını, anlatmak istediğini anlayabiliyor. O yüzden böyle bir başlangıç yapmak filmin anlaşılamama ihtimalini tamamen ortadan kaldırıyor ve bu sayede filmin içine bu denli girebiliyoruz. Elbette ki bunda yaşamakta olduğumuz coğrafyanın tarihinin, kültürünün, siyasetinin, yaşama hayatının da çok büyük etkisi olduğu aşikar. Şimdi dilerseniz analizimize geçelim.
TAKVA FİLM KONUSU
Oldukça mütedeyyin bir hayat yaşamakta olan esnaf Muharrem aynı zamanda müridi olduğu dergahta tek bir ibadeti bile kaçırmamakta, muhafazakar hayat tarzının kendine emrettiği ne varsa onu harfiyen uygulamaktadır. Bir gün dergahın Şeyhi tarafından fark edilip, dergahın idari ve mali işlerini üstlendiğinde ise yavaş yavaş gel-gitler, sorgulamalar, vicdan azapları çekmeye başlayacak ve kontrolü tamamen yitirecektir.
Muharrem önce Şeyh’in sağ kolu Rauf Bey tarafından işlere gönderilmeye başlıyor. Muharrem’den tek istenen “Dergahtan geliyorum, Allah adına yardımlarınızı, ödemelerinizi almaya geldim” şeklinde dergahın muhasebe işlerini halletmesi. Ancak Muharrem işe başladığında şunu fark ediyor ki, gittiği herhangi bir bankada, bürokraside, devlet dairelerinde nereden geldiğini, kim olduğunu söylediğinde adeta tanrısallaşması ve sıra beklemeden işi hallediliyor. Hatta bir süre sonra altına şoförlü araba tahsis ediliyor ve bu elbette Muharrem tarafından oldukça yadırganıyor ama ne fark eder ki.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi aslında Takva, insanın bir nevi Allah ile arasındaki kendi ilişkiyi yaşaması anlamına geliyor. İbadet ve diğer her türlü dini doğru Takva hayatı yaşayan ile O arasında geçiyor, mürit sadece Allah için yaşıyor, onun için ibadet ediyor. Ancak Muharrem kayırmacılık, nepotizm gibi olayların içinde yüzmeye başlıyor ve ciddi bir sorgulamaya giriyor.
Buralarda ise Rauf bey tarafından sürekli sakinleştirilerek “Sen dergah için çalışıyorsun, Şeyh için para topluyorsun, Şeyhimiz Allah’a ulaşmanın en kestirme yoludur. Sen vakit kaybedemezsin, sen hızlı olmalısın, senin önüne engel çıkmamalı çünkü sen bunun için seçildin, işini hatasız, eksiksiz yapmak için seçildin. Elbette bunu yaparken önün açılacak, kültleşeceksin” şeklinde cümleler ediyor. Bunlarla Muharrem’i işine yoğunlaştırmaya çalışıyor. Bunların haricinde bazı çelişkiler de Muharrem’i çok rahatsız ediyor.
Bir gün gittiği bir oto tamircisinde esnaf rakı içiyor ama paralarını eksiksizce kendisine veriyorlar ama Muharrem suratı asık, rahatsız olmuş bir şekilde parayı alıyor, insanların yüzüne dahi bakmıyor. Gittiği bir başka evde ise aile para verecek durumda değil. Evin ‘direği’ iş kazasından felç, kadın çalışamıyor, ev yıkık dökük. Muharrem de onlardan bu seferlik para almamayı tercih ediyor ve bunu ‘iyi bir şey’ zannederek Şeyhe ve Rauf’a anlattığında azarlanıyor. Çünkü onlara göre ne halde olurlarsa olsunlar ödeme yapmak zorundalar. Hatta Rauf bey bizzat; “İçki içenlerden para alırken rahatsız oluyorsun ama onlar yıllardır zamanında ve eksiksiz ödeme yapıyor, karışma sen onların içkisine ve bir daha da kimseden para almamazlık etme” diyor. Ancak bilmiyor ki Muharrem’in bir derdi daha var.
Muharrem her gece rüyasında aynı genç kadınla seviştiğini görüyor ve bu dergahın işlerinde tanındıkça, yolsuzluğa ve fesata battıkça rüyaların ortamı daha da genişliyor, sadece cinsellik değil, plaza tepelerinde, jakuzilerde üzerlerine para dökülürken sevişmelere evriliyor. Muharrem en sonunda bunları tersine döndürmeye karar veriyor ancak sürekli olarak yağan bir yağmur da var, sırılsıklam oluyor, ne kadar yağmur yağarsa yağsın Muharrem o kadar kirli bir ortamdaki temizlenmesi mümkün gözükmüyor. Ve her şey bittiğinde ise şu dizelerle karşılaşıyoruz:
Çok alametler belirdi
Vakit tamamdır
Haram helal oldu
Helal haramdır
Kendi kendimizle yarışmaktayız gülüm
Ya ölü yıldızlara götüreceğiz hayatı
Ya da dünyamıza inecek ölüm.
NAZIM HİKMET RAN
Burada biraz filmin bana hissettirdiklerinden bahsetmek istiyorum. Takva çıktığındda 13 yaşındaydım ve bugüne kadar filmi izlememiştim. Şunu söylemek gerekiyor ki Takva’yı 2006’da izlemekle 2021’de izlemek arasındaki fark gerçekten inanılmaz. Günümüzde Diyanet’in Şeyhvari şatafatlı hayatı, bitmek bilmeyen Mercedes’leri, fetvaları, aldıklar devlet bütçeleri, borçlarının ödenmesi gibi daha birçok şey bu filmin şimdi izlendiğinde Türkiye seyircisine hissettireceği hissi ve düşündüreceği şeyleri kat be kat arttırdığını görmemek imkansız. İyi seyirler.
