Taliban Lideri Molla Abdülgani Birader
“Taliban nedir, Taliban kimdir, Taliban lideri kimdir, Afganistan’da neler oluyor” soruları bu günlerde ülkemizde en fazla aratılan konular arasındadır. Sadece ülkemiz değil tüm dünya Afganistan’da olan olayları takip ederek gündemi takip etmektedir. Tüm bu gündemin arasında en çok konuşulan Taliban kimdir sorusunun cevaplarını yazımızın devamında bulabilirsiniz.
TALİBAN NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Taliban, Afganistan’da ortaya çıkmış ve 1979’da Sovyet işgaline karşı savaşan gruplardan biridir. Peştunlar’dan oluşan bu grup Sünni İslamcıdır. Sovyet güçlerine karşı savaşta yerini alan grup Amerika Birleşik Devletleri’nden destek alarak güçlenmiştir. Bu dönemde kendilerine “Mücahit” diyen grup, daha sonraları kendi içlerinde bölünerek “Taliban” ismini almıştır. İki yıllık kısa bir süre sonunda Afganistan’ın büyük bir bölümünü ele geçiren Taliban grubu diğer mücahitler ile de savaşmıştır.
1996 yılında katı bir şeriat rejimi kurarak “İslam Emirliği“ni ilan eden Taliban üyeleri, 11 Eylül saldırısı sonucu Amerika Birleşik Devletleri tarafından yıkılmıştır. Aynı dönemde Taliban’ın lideri olan Molla Muhammet Ömer ortalıktan kaybolmuştur. Molla Muhammet Ömer’in 2013 yılında öldüğü daha sonraki yıllarda ortaya çıkmıştır.
Taliban ülkede lider konumundayken Pakistan, Türkmenistan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri Talibanı resmi olarak tanımıştır. Bu ülkelerin dışında hiçbir ülke Taliban rejimini tanımamış hatta Birleşmiş Milletler ve Amerika Birleşik Devletleri Taliban rejimine çeşitli yaptırımlar uygulamıştır.
Taliban’ın Lideri Kimdir?
Taliban’ın bugünkü dini lideri Heybetullah Akhunzade‘dir. Siyasi liderleri ise Molla Abdülgani Birader‘dir. Abdülgani Birader Peştun kökenli bir Afganistanlıdır. 1968 yılında Uruzgan’da doğmuştur. Afganistan’ın eski başkanlarından olan Hamid Karzai ile aynı aşiretten gelmektedir. 1980’li yıllarda Sovyetlere karşı savaşan mücahitlerden olan Abdülgani Birader ve Molla Heybetullah Akhunzade Taliban’ın kurucularıdır.
Taliban Afganistan’da tekrar eski gücünü kazanmak, ülkeye şeriatı getirmek ve parlamentoyu kaldırmak için silahlı olarak çatışmalarına devam etmektedir. Taliban’ın 75.000’in üzerinde savaşçısı olduğu tahmin edilmektedir.
Taliban Ülkeyi Ele Geçirdiğinde Afganistan’da Ne Gibi Değişiklikler Olmuştur?
- Taliban Afganistan’ı ele geçirdikten sonra kadınları kamusal hayattan uzaklaştıran politikalar izlemiştir. Kadınların okuması, çalışması ve erkek olmadan sokağa çıkmaları yasaklanmıştır. Kuralları çiğneyenler için kırbaç cezaları gibi pek çok fiziki ceza uygulaması başlamıştır.
- Kadınların peçe takması ve kapanması zorunlu hale getirilirken, erkeklerin de takke takması ve sakal bırakması mecbur hale getirildi.
- Yüzü görünen kadınlara kırbaç cezası veren Taliban rejimi sakalını kesen erkekleri de en az 6 aydan başlayan sürelerle hapisle cezalandırdı.
- Her türlü sanatsal üretim ve tüketim yasaklandı.
- Afganistan televizyon yayınları durduruldu.
- Erkeklerin evlerine en yakın camilerde 5 vakit namaz kılması zorunlu hale getirildi.
- Namaza gitmeyen veya sureleri bilmeyen kişiler ağır yaptırımlarla cezalandırıldı.
- Ülkedeki tüm okullar medreseye dönüştürüldü.
- Ülkedeki tüm bilgisayarlar kırıldı.
- İslam devletine karşı gelen kişiler idama mahkum edildi.
- İlk olarak aynı yolda savaşan ve daha sonra ayrılan mücahitler yakalanarak idam edildi.
- Verilen tüm cezalar cuma namazından sonra halkın izleyebileceği alanlarda verildi.
- Toplu taşıma araçlarında kullanılan aynalar, kadınlara bakılmaması için kırıldı.
Afganistan’da Neler Oluyor?
Afganistan’da bir süredir yaşananlar dünya gündeminde geniş bir yer kaplamaya başlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nin bölgeden çekilmesinden sonra Taliban güçleri ülkenin büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Başkent Kabil’i de ele geçiren Taliban güçlerinden kaçmak isteyen binlerce insan sınırlara kaçmakta veya havalimanlarına akın etmektedir. Trajik görüntülerin ortaya çıkmasına sebep olan binlerce insanın uçaklara akın ettiği videolar sosyal medyada da sayısız kez paylaşılarak dünyaya duyurulmuştur.
