Dünyada bugüne kadar birçok gizli dini veya dini olmayan tarikat ortaya çıkmış ve çoğu da belirli bir çıkar veya kendi inancı/ideolojisi uğruna hizmet etmiştir. Haşhaşiler, Masonlar, İllimunati, Ku Klux Klanı, Gül-Haçlılar, Opus Dei, Skull and Bones vs. daha birçok tarikat sayabiliriz.
Türkiye’de yukarıdaki tarikatlerden farklı olarak da FETÖ adını verdiğimiz daha çok devlet-cemaat yapılanması içerisinde olan bir yapının ortaya çıkarıldığını biliyoruz. Bu yapılanma, devletin tüm kılcal damarlarına sızmış ve stratejik yerlerinin ele geçirildiği ortaya çıkarılmıştır. Buna benzrer devlet-cemaat-tarikat yapılanmasının var olduğu bir başka ülke de Irak’tır.
Kesnizani, Irak’ta Kürt bir aşiret olan Kesnizani aşireti tarafından kurulmuş dini tarikattır. Kürtçe “bir şey bilmiyorum” anlamına gelen Kesnizani tarikatı, FETÖ benzeri bir yapılanma ile 1970’lerden itibaren Irak’ın devlet mekanizmasına sızmaya başlamış, Saddam ve rejimini içten bir şekilde ele geçirmiştir. Kesnizani, Şeyh Abdülkerim Kesnizani tarafından Irak’ın Süleymaniye bölgesinde kurulmuş dini bir tarikat idi. Şeyh Abdülkerim ölünce yerine oğlu Muhammed Kesnizani geçti. Kadiriliğin bir kolu olarak kurulmasına rağmen Muhammed Kesnizani ile birlikte bu tarikat büyük değişimlere ve dönüşümlere uğramıştır. Daha sonra bunun sonucunda tarikat Kadirilikten kopmuştur.
Not: Kadirilik, dünyada kurulan ilk tarikat olarak bilinir. Sünni mezhebinin Hanbeli koluna bağlı olarak ortaya çıkmıştır. 11. yüzyılda kurulmasına rağmen az da günümüzde hala etkilenen insanlar mevcut. Kurucusu ise Abdülkadir Geylani olarak bilinir.
Kesnizani, kendisine kuruluş felsefi olarak ilginç bir yol seçer. Yahudi-Kabala* öğretisinin ve şiş, kılıç vs. gibi aletleri vücutlarına geçirerek zikirler yapan Cerrahi Tarikatı geleneğinin izlerini Kesnizani tarikatının yapısı içerisinde de görülmekteydi.
*Kabala: Bir Yahudi mistisizmidir. Yani yazılı olmayan gizli öğretiler içerir. Bunun için ilgili kaynaklara bakılabilir.
Kesnizani Tarikatının Dönüşümü
Kesnizani, kendine has dini ritüelleri içeren bir felsefe anlayışında kurulmuşsa da daha sonraları özellikle de oğul Muhammed Kesnizani ile birlikte büyük dönüşümlere uğramıştır. Yahudi-Kabala öğretilerini de içinde barındıran tarikatın müritlerine hahamlar ders vermekteydi. Kadiri geleneğinde kanlı bıçaklı gösteriler hoş karşılanmazken, Kesnizani tarikatında ise kanlı bıçaklı (kama, şiş ve hançer) ritüel ve dini gösteriler yapılırdı. Vücuda saplanan bu aletler sonucu vücuttan kan akmazken bunun yanında birçok kaza ve ölümler de yaşanmıştır. Tarikata ilk kez üye olan kişiler, Şeyh Muhammed Kesnizani’nin ayağını öperdi. Daha sonra yükselen müritler Şeyh’in elini ve daha da fazla yükselenler (Halifeler ve bölge sorumluları)* ise omzunu öperdi.
*Not: Kesnizani tarikatında da FETÖ’ye benzer “bölge sorumluları” uygulaması mevcut idi.
Babasının yerine geçen oğul Muhammed Kesnizani, siyasete olan bağımlılığı ile bilinirdi. Tarikatı daha çok siyasi arenada temsil edilmek adına dönüştürmeye başlamıştı. Hatta müritlerini dini törenlerden alıp siyasi mitinglere götürecek kadar ilgiliydi. Saddam’ın düşmesinden sonra “Tecemmu El-Vahde El-Vataniyye El İrakkiye-Hareket-ü Tahrir-ül Irak, yani Irak’ı Özgürleştirme Hareketi partisini kuracaktır. 1980-90’larda tarikat içerisinde çoğu kez lider olma mücadelesi verilmiş, fakat Muhammed Kesnizani hepsinden başarılı bir şekilde lider olarak çıkmayı başarmıştır.
Saddam’ı İçten Yıkan Bir Tarikat
Kesnizani tarikatının daha sonraları Amerikan ve Yahudi istihbaratına çalıştığı ortaya çıkarıldı. Siyasete ilgili olan Şeyh, tarikatı siyasi çıkarları adına kullanmaya başlamıştı. Saddam rejimine karşı inanılmaz bir ağ örmüştü. Tüm devlet kurumlarına (emniyet, ordu, siyaset, bürokrasi vs.) kendi müritlerini sokmayı başarmıştı. Hatta askerlerin ve polislerin Kesnizani tarikatının o dönemlerde çok popüler olduğunu söyledikleri iddia edilmektedir. Saddam rejiminin içine sızan tarikat, Saddam’ın en yakın adamlarına kadar ulaşmayı başarmıştı. Alınan istihbaratlar Şeyh’in oğlu olan Nehru’ya aktarılarak oradan da CIA’e ve MOSSAD’a iletiliyordu.
Devletin tüm kurumlarına sızan Kesnizani, elde ettiği istihbaratla aslında Saddam rejiminin altını oyuyordu. CIA’den ve MOSSAD’tan aldığı destekle birlikte siyasi anlamda da güçlenen tarikat, müritlerini birçok devlet kurumlarına rahat bir şekilde de atayabiliyordu. Böylece devlet kademelerinde kilit noktalara erişmeyi başarıyordu.
2003 işgaline gelene kadar Kesnizani tarikatı çok önemli istihbarat bilgileri elde etmiş ve bunu özellikle de CIA ile paylaşarak 2003’teki Irak işgalinin direnişinin etkisiz olmasında büyük rol oynamıştır. İşgal sonrası yavaş yavaş kendisini soyutlayan Kesnizani tarikatına günümüzde ise rastlamak mümkün değil. Çünkü tarikat ondan beklenen görevi yerine getirerek ortadan kaybolmuştur.
Kesnizani Tarikatı İle İlgili Ortaya Atılan Ciddi İddialar
- Saddam’ın artık bu tarikatı duymaktan çok rahatsız ve bu durumdan da tedirgin olduğu söylenmiş. Bu yüzden de Muhammed Kesnizani’ye 1980 yılında İçişleri Bakanlığı’nı teklif etmiş, fakat daha sonra Şeyh bu teklifi kabul etmemiştir.
- Saddam’ın birçok generalinin de bu tarikata üye olduğu söyleniyor. Hatta ilginç olan da Saddam’ın iki kardeşi Vatban, Barzan ve karısı Sacide’nin de bu tarikata üye olduğu iddia ediliyor. Daha sonra oğlu Uday da tarikata üye olmuştur. Tabii Saddam’ın ailesinin Kesnizani’nin devlete sızma amaçlarından habersiz oldukları da söyleniyor.
- Saddam’ın ikinci adamı olan İzett El-Duri’nin de tarikata üye olduğu söyleniyor. İzzet Duri’nin terör örgütleri ve tarikatlerle uğraşması bu iddiayı güçlendiriyor.
- Bağdat’ta direniş göstermeyen Iraklı generallerin de Kesnizani tarikatının etkisiyle kaçtığı söyleniyor.
- Saddam sonrası dönemde tarikata üye olan müritlerden, özellikle de Kerkük’teki her karakola 5 tane tarikat üyesi yerleştirildiği iddia ediliyor.
- Tarikatın en büyük destekçileri ise Mesud Barzani ve Celal Talabani olarak gösteriliyor.
- Tarikatın var olduğu dönemlerde Arap, Kürt ve Türkmen olmak üzere 3 milyona yakın üyesi olduğu tahmin ediliyor.
Görüldüğü üzere Irak devletinin kurumlarına sızan Kesnizani tarikatı Saddam’ın ordusunu ve rejimini yıkan başka bir faktör olarak görülmektedir. Kesnizani’nin Türkiye’deki FETÖ’ye benzer yapılanması ile devletin stratejik noktalarını ele geçirerek istihbarat bilgileri elde ettiği ve bu bilgileri de başka devletlere sızdırıldığı iddia ediliyor.
Şeyh Muhammed Kesnizani’nin Irak Kürtçesi ile müritlerine yaptığı konuşma.
