On binlerce Perulu Google’ın ana şirketi Alphabet’in iddialı internet bağlantısı projesi olan Project Loon (Proje Loon) sayesinde online oluyor.
Proje Loon, geniş bir alana internet erişimi sağlamak için tenis kortu büyüklüğünde olan ve içinde küçük bir kutu taşıyan balonları kullanıyor. Projenin çalışanları BBC’ye, 2017 Ocak ayında Peru’yu vuran selden beri sistemi test ettiklerini söyledi. Aynı zamanda selin en çok zarar verdiği üç şehirde yaşayan insanlar için de Loon teknolojisi kullanıma açıldı.
Şimdiye kadar Loon teknolojisi sadece küçük çapta test edilebildi.
Proje Loon, İngiltere’de üzerinde çalışılmakta olan Facebook’un Aquila projesi de dahil olmak üzere, gökyüzünden internet sağlamak için yapılan diğer girişimlerle rekabet halindedir.
Proje Loon geçtiğimiz günlerde, yapay zekanın (AI) balonları “piggy-back” hava akımlarına yükselterek veya düşürerek “yönlendirmek” için kullanmayı öğrendiğini açıkladı. Lima, Chimbote ve Piura’da olan insanları birbirlerine bağlamak için sadece bir avuç balon kullanılmasını bu buluş sağlamıştır.
Balonlar ABD topraklarında bulunan Porto Rico’dan bırakıldı ve güneye doğru yönlendirildi. Üç ay boyunca kullanıcılar, yaklaşık 30 milyon kısa mesaja veya 2 milyon e-postayla eş değer 160 GB’lık veri gönderdi ve aldı.
Bir Proje Loon mühendisi olan Sal Candido, BBC’ye verdiği demeçte “Önemli olan nokta balonların 20 km yukarıda, yani yeryüzünde devam eden kaostan çok uzakta olmasıdır.” dedi.
Bağlantı, kabaca İsviçre büyüklüğünde (40.000 kilometrekare) bir alanı şimdiden kapladı.
Geleceğe Bağlanmış Balon
Peru’da faaliyet gösteren İspanyol telekom devi Telefonica ve diğer bazı kuruluşlar, balonların internete bağlanmasını sağlayan yer istasyonlarının kurulmasına yardımcı oldu.
Telefonica’dan çalışan Dennis Fernandez, “Şirket bu acil durumlarda, özellikle de en çok etkilenen bölgelerde en iyi bağlantı desteğini sağlamaya odaklandı. O ekstrem durumlarda tüm ihtiyaçları karşılamak karmaşık lojistik bir mücadeleydi.” dedi.
Hizmetin kullanıcıları, Telefonika’yı normal şekilde kullanıyormuş gibi aynı hizmeti alıyordu ve sinyal, geleneksel direklerden ziyade balonlarla sağlanıyordu.
Loon’un başkanlığını yürüten Alastair Westgarth, “Geçtiğimiz aylarda yaptığımız testler, teknolojimizi Telefonica’nın ağına entegre etmeye odaklanmıştı. İnsanların telefonlarına doğrudan geniş çaplı bir deneme yapmadık.” dedi.
Teknoloji hala erken aşamalarında. Proje Loon’un Peru’da hızlı bir şekilde devreye girmesinin sebebi sel felaketinden önce gerçekleştirilecek deneyler için şirketin bölgede erkenden kurulum yapması oldu. Bu konsept (balonlar ve dronelar) hala ekipmanı havada tutmak konusunda zorluklar yaşıyor. Proje Loon ve Aquila projelerinin ikisi de ekipmanlarının yere çakılışlarına şahit oldu.
Proje Loon balonunun kayda geçen en uzun uçuş süresi 190 gündür. Facebook geçtiğimiz günlerde, 96 dakika süren bir Aquila uçuşunu tamamladığını açıkladı.
Bazıları silikon vadisi şirketlerinin gelişmekte olan dünyaya büyük bir hızla yayılmasının sebebini sorguluyor. Özellikle de Facebook’un ve Project Loon’un, daha sonra hedefli reklam satmak için kullanılabilecek verileri nasıl toplayabileceği üzerinde düşünüyorlar.
Candido, Loon Projesi’nin Telefonica’nın ağına hizmet etmesi için kullanıldığı ve Peru’daki deney sırasında Loon Projesi tarafından hiçbir veri toplanmadığını söyledi.
Yazan: Dave Lee
Çeviren: Tolga Erşeker
Kaynak: BBC
